Pasgeleden kwam ik Eefje tegen op het strand in Egmond aan Zee. Ze was druk in gesprek met een vriendin. Ik noemde haar naam en er was meteen een blik van herkenning. Ze begroette me vrolijk en bracht me terug in de tijd. Twee jaar geleden vroeg ze mij om hulp. Ze was minstens 30 kilo te zwaar. Ze vond het verschrikkelijk om te zien en om ermee om te gaan. Ze had destijds continu pijnlijke knieën en ze voelde zich steeds meer gevangen in haar lichaam.
Ze houdt hoop dat er een wonderdieet op haar pad komt
Eefje heeft een enorme kennis opgebouwd over diëten. Noem er één en ze brandt los. Brooddieet, Montignaccen, eiwitdieet, Sonja Bakker-en, afvallen met Robert Atkins. Enkele uit een hele reeks. Ze lijkt wel een lopende encyclopedie. Het alom geprezen en verguisde sherrydieet uit de jaren ‘60, dus echt eentje uit de oude doos, heeft ze uiteraard ook geprobeerd. Een combinatie van halve porties, veel zwarte koffie en 1 tot 2 glazen sherry bij iedere maaltijd. Nog een paar glazen meer dan het voorgeschrevene zal het afvallen versnellen, is haar hoop. Ze droomt in die tijd van grote hoeveelheden drank en heeft ’s ochtends meteen al trek. Vanuit een hoekje van haar geest komt er een helder moment voorbij en beseft ze dat ze op weg is om verslaafd te raken. Het resultaat van deze afvalpoging is om te huilen. Een béétje lichter en na een tijdje weer hetzelfde gewicht. Plus als extra bonus minstens vijf kilo erbij. Ze weet dat het zo werkt, maar houdt hoop dat er een wonderdieet op haar pad komt. Het enige lichtpuntje is dat ze, tijdens een zoveelste poging om lichter te worden, Erik heeft ontmoet bij de Weight Watchers. Een kanjer van een vent, waar ze na een maand of zes mee gaat samenwonen.
Eefje kan haar gevoel niet met ze delen
Eefje komt uit een warm gezin. Ze groeit op bij liefdevolle ouders en vier oudere zussen. Behalve haar vader en een van haar zussen is iedereen te zwaar. Dik zijn zit in de genen; de familie van haar moeder bestaat uit allemaal mollige en dikke mensen. Eefje is een heel rustig, gevoelig meisje. Dit in tegenstelling tot de rest van de familieleden. Zij zijn naar buiten gericht, laten zich flink horen op een no-nonsens manier. Eefje kan haar gevoel niet met ze delen, diverse pogingen mislukken. Wanhopig geeft ze het op en keert steeds meer naar binnen. Haar vader heeft het op een gegeven moment heel moeilijk met zichzelf. Even later is duidelijk waarom. Hij maakt bekend dat hij eigenlijk van de mannenliefde is. Eefje is dan 13 jaar oud en heeft nooit iets aan hem gemerkt. Jarenlang heeft hij het onderdrukt, vertelt hij. Hij vindt het vreselijk voor zijn dochters en zijn vrouw dat hij hen achterlaat, maar zegt niet anders te kunnen. Het gaat te snel voor Eefje. Binnen een jaar woont hij samen met ene Kees uit Lutjebroek.
Gedachteloos eten
Langzamerhand neemt haar gewicht steeds meer toe. ’s Avonds ligt ze vaak stilletjes in bed te huilen en voelt zich heel eenzaam. Eefje vindt zichzelf lelijk en weinig de moeite waard. Haar moeder en zussen hebben wel door dat Eefje zich wat anders gedraagt, maar hebben het te druk met hun eigen sores. Over de lege plek aan tafel en elders in huis wordt weinig gepraat. Eefje vertelt tijdens een van de sessies dat ze 99 kg weegt bij een lengte van 1 meter 68. “Van jongs af aan ben ik gewend geweest om flinke porties te nemen, iedereen bij ons thuis doet dat. Mam kookt voortreffelijk, zeg daar maar eens nee tegen. Ik vind het zo moeilijk Margareth om mijn eetgedrag onder de loep te nemen. Ik vind zeker dat er wat moet gebeuren, daarom ben ik hier. Eten is bij mij ademen. Het gaat helemaal vanzelf. Tijdens het eten lees ik altijd, of ik kijk t.v. Ik weet soms niet eens meer wat ik heb gegeten, laat staan hoeveel.” Haar stem klinkt nog na in mijn oren, alsof ik het pas gehoord heb.
Haar eigen-wijze weg
Haar vriend Erik heeft ook overgewicht en heeft andere hulpbronnen aangeboord. Hij gaat naar een acupuncturist en gaat met enige tegenzin drie keer in de week naar de sportschool. Wat haar erg helpt is dat Erik een heel lief, sociaal karakter heeft. Superverliefd is ze nog steeds op hem. Hij begrijpt haar en daar is ze ontzettend blij mee. Haar ogen schitteren als ze dit vertelt.
Waar hongert ze nu echt naar?
Vele sessies hebben we besteed aan wáárom en wanneer Eefje eet. Waar hongert ze nu echt naar? Wat kan ze daarvoor in de plaats zetten? Ze komt er steeds meer achter dat ze zichzelf altijd op de tweede plaats zet. De ander is belangrijker. Haar emoties eet ze weg. Ze leert haar saboteur ook heel goed kennen; het stemmetje in zichzelf dat haar steeds naar beneden haalt. Door onder andere liefdevoller met zichzelf om te gaan, meer aandacht te besteden aan mensen waarmee ze echt een klik heeft (voedende contacten), groeit haar zelfvertrouwen én wordt ze in de loop van de tijd lichter van gewicht. Natuurlijk is er ook het een en ander genetisch bepaald. Eefje heeft de pech dat ze heel snel aankomt. Dat is niet het hele verhaal. Eefje beseft dat ze zelf ook verantwoordelijk is voor haar lichaam.
Van overleven naar leven
Grappig dat ik nu zie, tijdens deze toevallige ontmoeting, dat Eefje een rok draagt. Ze heeft het vaak over haar kleding gehad en haar weerzin om nieuwe kleren te kopen. Ze vond het maar niks, maat XXL. Ze heeft nooit een jurk of rok durven dragen. Maar wat me het meeste bijblijft, is haar mooie, energieke uitstraling en haar uitbundige lach. Ze is duidelijk een andere weg ingeslagen. Ik ben blij voor haar.