Op avontuur met je zintuigen

We gebruiken allemaal onze zintuigen om de omgeving in ons op te nemen. Het systeem van zintuigelijk ervaren en interpreteren van de werkelijkheid wordt het representatiesysteem, ook wel weergavesysteem genoemd. Het klassieke rijtje is: voelen, proeven, horen, ruiken en zien.
Iedereen gebruikt de vijf genoemde manieren van zintuigelijk representeren op een andere wijze.
We hebben meestal voorkeur voor één of twee van de vijf.

Zoet van smaak
Groen van kleur, middelgroot. ‘Het zijn Reine Claudes, lekker zoet van smaak en niet zo vast op de pit.
Ze eten makkelijk weg. Hoeveel wil je er hebben?’ Ik word verwachtingsvol aangekeken door Piet, mijn vertrouwde marktkoopman van een dorp verderop.
‘Doe maar een pond van dat heerlijke spul dan.’ Ik stuur een lach in zijn richting. Al jaren staat hij op de markt en nooit heb ik hem slechtgehumeurd meegemaakt.
Ik maak thuis de net gekochte zak pruimen open. Ik ben dol op fruit, oud worden van vruchten komt bij mij niet voor. Even later liggen ze fris gewassen op een felgekleurd Mexicaans bord. Ik begin aan nummer één. Het mondgevoel is meteen prettig. Zacht, zoet, heel licht wat kleverig, het smaakt naar meer.

Een feestelijk gevoel
Het is grappig dat voornamelijk de zoete geur van de bijna op barsten staande pruim mij leidt naar de zomerse stranddagjes met mijn moeder en een stuk of vier broers en zussen. Hier gaat-ie dan.
Ik ben nummer zes van de zeven en altijd blij om naar het strand te gaan, vooral omdat mijn moeder nu lekker veel tijd voor ons heeft. Normaal werkt ze altijd in onze slagerij, maar soms is ze even vrij. Mijn vader heeft een rijbewijs en een grote auto. In zijn middagpauze rijdt hij dan van Haarlem Noord naar IJmuiden of Bloemendaal. Hij rijdt lekker hard, dat vind ik leuk en dat moet nu ook want anders komt hij te laat voor de klanten. De winkel is tussen de middag maar een uurtje dicht.
Bij aankomst worden alle spullen uitgeladen. Emmers, scheppen, de inklapbare stoel voor mijn moeder en een enorme grote uitpuilende boodschappentas. Voor iedereen handdoeken natuurlijk en genoeg eet- en drinkwerk. We zwaaien naar mijn vader die weer richting slagerij gaat.

Kleur, geur, smaak en de juiste plek
Mijn moeder zoekt een goede plek om te gaan zitten. Deze moet heel herkenbaar zijn, vlakbij een vlag of een ijstent. Het is belangrijk dat we meteen weten waar zij zit.
Ik kan haar ook makkelijk vinden omdat ze een hele fleurige strandjurk aan heeft, maar dan moet ik al in haar buurt zijn anders zie ik het niet.
Ik wil steeds de zee in. Ik houd van rennen naar het water en het springen in de golven. Af en toe kom ik even kijken hoe het met mijn moeder is. Om haar te bereiken moet ik snel zijn, mijn voeten vluchten voor het oververhitte zand op deze tropische dag.
Wat ik vooral wil is genieten van al het lekkers wat in haar tas zit.
Daarvoor moet ik wel wat geduld hebben. Ik voel en ruik het zout op mijn al licht verbrande huid.
Eerst afdrogen en niet vergeten om de Nivea fles te pakken en me helemaal in te smeren.
Hierna deelt mijn moeder de lekkerste zoete limonade uit die ik ooit geproefd heb. Uit haar tas pakt ze fruittoffees. Ik krijg er twee tegelijk en geniet er lekker lang van, omdat er kleverige restjes tussen mijn tanden blijven zitten.

Wat is beeldspraak?
Daar wordt figuurlijk taalgebruik mee bedoeld. We hanteren dit met grote regelmaat.
Met wat je zegt schets je een bepaald beeld. Een metafoor is een vorm van beeldspraak op basis van een vergelijking.
Bijvoorbeeld de kat uit de boom kijken, de wind stoeit met de zee, de bladeren van de bomen wiegen heen en weer, zijn hart opende, Freek is de wandelende encyclopedie van onze vriendengroep, de beste stuurlui staan aan wal enzovoort.
Beelden blijven veel langer hangen dan abstracte zinnen. Onze taal wordt er veel levendiger door gemaakt.

De busreis
Stel je hebt een bus waarmee je door het land rijdt. Met die bus kun je naar alle plekken rijden waar je dromen en waarden zich bevinden.
Jij zit aan het stuur en mag zelf beslissen of je de richting van dat wat je waardevol vindt opzoekt.
Er is een maar, want je bent niet alleen in de bus. Er zijn een heleboel andere passagiers. Een van hun waarschuwt jou dat het willen bereiken van je dromen ontzettend gevaarlijk is. Denk eens aan alles wat je kunt verliezen als je een risico neemt. Naast deze persoon zit een passagier die graag hamert op verantwoordelijkheid. Je kunt maar beter op de route blijven waar je nu zit, want je hebt verplichtingen ten opzichte van anderen die van je verwachten dat je niet verandert. Daarnaast zit een zeer vermoeide vrouw die bij ieder tankstation wil stoppen. Zij vertelt je dat je te moe bent om verder te rijden en het bijltje er maar beter bij neer kunt gooien. Weer een ander figuur klaagt dat je te laat bent. Als je je waardevolle eindbestemming nu nog niet bereikt hebt, wat heeft het dan voor zin om toch verder te gaan?

Hoe stuurvast ben jij?
Al die passagiers bemoeien zich constant met je rijstijl, route en bestemming. Ze zijn het nooit met je eens en zijn onderling steeds ruzie aan het maken.
Wat doe jij? Wil jij bij je eigen plan blijven of laat je andere mensen beslissen over hoe jij je leven in zou moeten delen?
Let de komende tijd eens extra op je gedrag. Het zal je misschien aardig verrassen.
Wil je meer lezen? Lees dan ook mijn blog De kracht van een metafoor: https://margarethbeerepoot.nl/de-kracht-van-een-metafoor/