Op de afgesproken datum en tijd komt Maartje haastig de praktijk binnen. Een kleine, magere, bleek uitziende vrouw. Ik zie pareltjes zweet op haar voorhoofd. ‘Sorry dat ik tien minuten te laat ben, maar mijn zoontje Benjamin had een volle poepluier net toen ik hem naar de oppas wilde brengen. Nogmaals sorry.’ ‘Hoi Maartje, fijn dat je er dan nu bent. Loop maar mee naar mijn kamer, dan starten we meteen.’ Aarzelend kijkt ze de ruimte rond. ‘Waar ga ik zitten?’ ‘Waar jij wilt, zeg ik.’ Maartje kiest een stoel en kijkt een tijdje zwijgend voor zich uit.
Negatief zelfbeeld
Ik heb haar algemene gegevens op het intakeformulier staan en neem ze voor de zekerheid nog een keer door. Hierna komen er een aantal persoonlijke vragen. Maartje vertelt dat ze al jaren met een negatief zelfbeeld worstelt. Haar ouders zijn altijd heel erg bepalend geweest, ook nu ze al een jaar of acht op zichzelf woont. Ze heeft hierdoor het idee gekregen dat ze niets zelf kan. Ze bemoeien zich werkelijk overal mee, helemaal toen duidelijk werd dat haar vriend niet de verantwoordelijkheid op zich wilde nemen voor hun toen nog ongeboren kind. Gek wordt ze van hun zogenaamde goede zorgen. Maartje verheft haar stem en haar ogen staan fel.
Slapeloze nachten
‘Ik ben altijd een piekeraar geweest, maar de laatste tijd wordt het steeds erger. Ik lig halve nachten wakker.’ Ze zucht hoorbaar, terwijl ze haar handen moedeloos in haar schoot laat zakken. Maartje is nu 28. Na de Havo is ze op kantoor terecht gekomen bij een bedrijf in verpakkingsmateriaal en ze zit er nu nog. Ze geeft aan dat ze het erg saai werk vindt, maar dat ze niet weg durft te gaan. ‘Het zweet breekt me uit, als ik aan solliciteren denk’. Ze fluistert nu bijna. Ze is wat in elkaar gaan zitten en ik voel haar angst. Ik schenk nog een keer thee in. Maartje strijkt onophoudelijk door haar lange krulhaar. De weerbarstige lokken springen hierdoor beurtelings van achteren naar voren. We praten verder over haar schoolloopbaan, hobby’s, netwerk. Ze vertelt dat ze erg gepest is, vooral op de basisschool. Zes jaar lang.
Haar grote hobby
Gelukkig had ze één schoolvriendin, die voor haar opkwam. Jammer genoeg had haar vriendin niet zo’n goede gezondheid waardoor ze vaak thuis bleef. Maartje was dan ook het liefste weg van school. Over het pesten heeft ze nooit iets verteld aan haar ouders. Ze wilde niet dat haar ouders zich hier ook weer zorgen over zouden maken. Problemen waren er al genoeg thuis. Er was altijd geld tekort. Haar vader was regelmatig werkeloos. Hij vond het moeilijk om voor een werkgever te werken. Kon en kan niet tegen autoriteit. Een geluk bij een ongeluk dat ze maar één kind hebben, anders was het geldprobleem nog schrijnender geweest. Terwijl Maartje verder praat breekt er voor het eerst een glimlach door als ze het heeft over haar grote hobby. In de vele uren die zij in haar jeugd alleen op haar kamer doorbracht, om haar ouders zo veel mogelijk te ontlopen, heeft ze heel wat schetsboeken vol getekend en geschilderd. Vanwege het pesten ging ze niet graag naar school, maar ze fleurde iedere keer op als er getekend mocht worden.
Bezieling
Vol vuur vertelt ze over een paar kunstenaars die ze kent en die nu volop exposeren. Ik zie ineens een andere Maartje, een vrouw met passie. Op de Havo werd aan haar ouders trots medegedeeld dat ze veel talent had en ze er zeker wat mee moest gaan doen. Er werd niet op ingegaan, behalve de opmerking dat een kunstenaarschap alleen maar kon leiden naar een leven vol armoede. Daar moest ze het mee doen. Tegenwoordig was haar hobby met de komst van de kleine erg op de achtergrond geraakt. Er moet gewerkt worden, als alleenstaande ouder draait ze op voor alle kosten. Haar ex-vriend lijkt van de aardbodem verdwenen te zijn, dus daar hoeft ze echt niets meer van te verwachten. Van haar ouders wil ze nog geen euro. De bemoeienissen nemen dan alleen maar toe, aldus Maartje.
Hoe verder?
Het is bijna anderhalf uur later en we ronden de intake af. Ik leg haar uit hoe het nu verder gaat. Uit alle informatie haal ik haar aandachtspunten en die bespreek ik de volgende keer met haar. Natuurlijk ga ik de hele intake nog eens doorlezen. Voor mij springen er nu meteen al een aantal dingen uit. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat Maartje goed aan de gang gaat met het versterken en vergroten van haar zelfvertrouwen. Alléén dan kan zij de cirkel doorbreken, zodat ze steeds duidelijker haar grenzen aan kan geven. Naar haar ouders onder andere, haar werkgever. Als zij het wil en er klaar voor is zou ze haar baan aan de wilgen kunnen hangen.
Wat aandacht krijgt dat leeft
‘Misschien verwacht je het al, maar het allerliefste wil ik naar de Kunstacademie. Denk jij dat het zou kunnen in mijn situatie? Ik heb wel het een en ander op de bank staan……….., ik weet niet helemaal of ik het financieel wel ga redden. ‘Ze lijkt de vraag aan zichzelf te stellen, want ze wacht niet op antwoord. De zon die zich voor het eerst laat zien die ochtend werpt een goudgele gloed over haar gezicht. Bij het afscheid zegt ze met krachtige stem: ‘Tot gauw!’ en wandelt de deur uit. Ik ruim mijn kamer wat op en ik zie ineens Maartje voor me als een toekomstig succesvol kunstenares. Ik moet erom glimlachen en denk ja het zou zo maar kunnen, want alles wat aandacht krijgt dat leeft!
