Verbonden zijn met elkaar, er is altijd een lijntje. Deze kan heel dik of ragfijn zijn of alles wat er tussenin zit. Niemand staat los van elkaar. De één is alleen wat meer communicatief vaardig en assertiever dan de ander.
Wees creatief
Ben je gemotiveerd om te experimenteren met hoe jij in gesprek gaat en blijft? Ga dan meteen aan de slag. Face to face is even minder aan de orde, maar online zijn er plenty mogelijkheden. Dankzij de smartphone o.a., i-pad en laptop kan je (video) bellen, appen, skypen en face-timen. Het zijn mooie opties om in ieder geval contact te blijven houden met de buitenwereld als dat fysiek even niet mogelijk is. Ook digibeten worden niet vergeten. Er zijn allerlei mensen die de reikende hand aanbieden om wat vaardigheden aan te leren, zodat het meteen ingezet kan worden. Op diverse manieren wordt gezocht naar alternatieven. Hoogwerkers worden ingezet om met name bejaarde geliefden te laten weten dat zij wél op eenzame hoogte zitten in hun appartement of kamer in een verzorgingshuis, maar dat er zeker aan ze gedacht wordt. Mensen die spontaan aanbieden om boodschappen te doen voor diegenen die het niet of moeilijk zelf kunnen doen. Het massaal gehoor geven aan de oproep van wanhopige kwekers die hun bloemen niet kwijt kunnen om ze dan in godsnaam bij hen aan de weg te kopen. Zo verdienen ze tenminste nog iets. Een kleine greep uit talloze initiatieven.
Durf om hulp te vragen
Elkaar steunen verbindt. Ik kijk wel eens naar een aflevering van de Rijdende Rechter. Beroepsmatig en privé steek ik er altijd wat van op. Een treffend voorbeeld vind ik een recente aflevering van een vrouw met meer dan veertig parkieten in haar achtertuin. In de volière was het een kakafonie van schelle vogelgeluiden. Het bleef zich maar uitbreiden, ze liet een nestje zien met een aantal pasgeboren beestjes. Woonachtig in een rijtjeshuis veroorzaakte ze bij haar buurvrouw veel overlast. Er viel niet over te praten. Wat bleek? Het was de hobby van haar overleden man. Zij kon dit op eigen kracht niet loslaten. Gelukkig voor de buurvrouw oordeelde meester Visser dat er maximaal tien vogeltjes over mochten blijven en ’s avonds van tien tot negen uur ’s ochtends moest het hok verduisterd worden. Het winstpunt was dat de hoogopgelopen stress bij beide wegviel. Ze waren in staat om elkaar met rust te laten.
Ben jij een pleaser?
Een ander voorbeeld. Anja kwam bij me omdat het haar niet lukte om een goed lopende relatie met een man aan te gaan. ‘Margareth, ik heb het even helemaal gehad met mannen. Tig keer geprobeerd om er iets leuks van te maken. Het duurt meestal een half jaar, één keer een jaar en dan heb ik er geen zin meer in’. Ze vertelde vervolgens over haar achtergrond. Enigst kind en hoogbegaafd. Haar ouders waren weinig thuis doordat zij een zeer succesvolle delicatessenzaak hadden, waar zij al hun energie in stopten. ‘Ik heb van jongs af aan geleerd om me aan te passen en ben een pleaser eerste klas geworden. Verliefd zijn is heerlijk, maar daarna wordt het een ramp. Na een maand of vier, vijf ga ik me irriteren en krijg ik het benauwd. Ik ben er aan toe Margareth om daar eindelijk eens wat aan te gaan doen’. Ze wierp me een vermoeide blik toe en haalde een paar keer diep adem. Ik zag aan haar houding dat het haar diep raakte.
Inzet wordt beloond
Ik heb veel met haar gepraat. In gesprekken, maar ook in rollenspellen oefenden we hoe ze op een gelijkwaardige manier verbinding kan maken met mensen. Echt luisteren naar elkaar. Niet alleen technisch door te horen, maar door de ander de volledige aandacht te geven. Dat geldt dus voor beide partijen. Het kostte Anja veel moeite om gespreksonderwerpen terug te ‘pakken’. Zij bracht dan wat in en de ander ging ermee aan de haal. Ook was ze niet gewend om over haar zelf te praten. Ze liet anderen wél vertellen over persoonlijke dingen, maar dat droogde op een gegeven moment op omdat zij niet durfde te delen. Anja bracht variatie aan in haar manier van vragen. Niet te veel gesloten vragen, maar juist open vragen waarbij haar gesprekspartner aangemoedigd werd om met een verhaal te komen. Haar geheugen was verbazingwekkend, waardoor ze heel makkelijk terug kon komen op dingen die ze te horen kreeg. Een absoluut pluspunt. Ze liet daarmee zien dat ze geïnteresseerd was en goed geluisterd had. Een aanmoediging voor bekenden en onbekenden om het contact te verdiepen. Tijdens diverse tekenopdrachten had zij zich zelf aanvankelijk steeds heel klein getekend t.o.v. de ander. In haar laatste sessies was daar geen sprake meer van. Anja kreeg steeds meer zelfvertrouwen en ze begon zich steeds vrijer te voelen in haar sociale contacten. Op een goede manier kon ze haar grenzen beter aangeven en haar wensen kenbaar maken. Natuurlijk ging ze soms ‘in de fout’, maar ze wist zichzelf vrij snel weer op het goede spoor te brengen. We beëindigden het contact en een jaar later mailde ze me dat ze én een hele leuke vriend had en in verwachting was. Geweldig om te horen!
Kan jij luisteren?
Hoe zit dat bij jou met echt luisteren? Als je met iemand praat hoe vaak draai je, al dan niet bewust, het gesprek naar jezelf toe? Gedeelde ervaringen kunnen heel prettig zijn, maar een luisterend oor is heel kostbaar. Laat iemand rustig uitpraten voordat je jouw kijk op de zaak laat horen. Wees welgemeend nieuwsgierig en vraag vooral door.