Complimenten doen veel goed. Ze versoepelen de contacten en dragen bij aan de verbetering van relaties. Door waardering uit te spreken aan de ander laat je je vertrouwen blijken. Het is gewoon heel fijn als iemand tegen je zegt dat je een bijzondere prestatie geleverd hebt, dat je er goed uitziet of dat je veel voor hem of haar betekent. In feite gaat het steeds om de erkenning voor wie je bent en wat je doet. Je wilt gezien worden, erbij horen, onderscheidend zijn, gewaardeerd worden.
Wat is een goed compliment?
Het is natuurlijk belangrijk dat een compliment een goed compliment is. Zeg niet alleen wat je goed vindt, maar stel ook gerichte vragen en toon interesse voor de manier waarop de ander iets heeft gedaan. Je laat dan merken dat je compliment inhoud heeft. Door de tijd te nemen en belangstelling te hebben voor het proces wat je vriend(in), collega, kennis of familielid doormaakte om het succesvolle resultaat te behalen toon je, naast het geven van hét compliment, ook aandacht voor de persoon en diens activiteit. Het zijn niet alleen je prijzende woorden, maar met name je luisterend oor en je bijzondere aandacht. B.v.: ‘Ik vind dat je er heel uitgerust en ontspannen uitziet, op vakantie geweest?’ Hierna is het de bedoeling dat de ander ook echt de ruimte krijgt om zijn /haar verhaal te doen. Ik maak in de praktijk regelmatig mee dat mensen heel graag hun eigen verhaal willen vertellen, nog voordat de ander rustig iets kan vertellen is het al overgenomen door de vragensteller. Tenslotte: je weet (over het algemeen) door de combinatie van woorden , intonatie en lichaamstaal of het gegeven compliment echt gemeend is. Intuïtie speelt daarbij ook een rol, meestal voel je wel of het oké is of niet.
Vergroten van zelfvertrouwen
Als we als kind ervaren dat onze aanwezigheid op prijs wordt gesteld en dat onze ideeën en onze bezigheden gewaardeerd worden, helpt dat ons om een goede basis te ontwikkelen voor persoonlijke groei en het aangaan van contacten met anderen. Kinderen die zich gewaardeerd voelen en vaak complimentjes krijgen, ontwikkelen een sterk gevoel van zelfvertrouwen. Dit dragen ze ook uit in het contact met andere kinderen.
Niet echt gezien worden
Ik kom zelf uit een gezin met zeven kinderen. Complimenten krijgen was bij ons thuis niet zo aan de orde. De aandacht moest voortdurend verdeeld worden tussen de drukbezochte slagerij van mijn ouders en alle kinderen. Het was vanzelfsprekend dat ik b.v. mijn best zou doen op school. Goed leren en luisteren. Vertoonde een leraar of lerares in mijn ogen onrechtvaardig gedrag, dan was steevast de reactie van mijn ouders: ‘Je zal het er wel naar gemaakt hebben’. Leerkrachten hadden in die tijd een ietwat ander aanzien dan tegenwoordig. Er werd veel gedaan bij ons, maar weinig echt gepraat. Doordat er wel veel warmte was en ik ook veel contacten had buiten het gezin, is het gelukkig met mijn zelfvertrouwen aardig goed gekomen.
Actief investeren in je eigen leven
Freek kwam bij me in de praktijk met flinke stressklachten. De grootste oorzaak lag in het feit dat hij in zijn gezin van herkomst niet mocht zijn wie hij werkelijk was. Zijn vader en twee broers waren doorgewinterde zakenmensen en werkten keihard in de vastgoedsector. Ongevraagd hadden ze erop gerekend dat de jongste telg wel zou aansluiten, hetgeen absoluut niet de wens was van Freek. Hij koos voor een baan als groepswerker met moeilijk opvoedbare kinderen. Er was totaal geen belangstelling voor Freek, niet voor zijn werk en ook nauwelijks daarbuiten. Er werd bij hun thuis voornamelijk over zakendoen gesproken en hoeveel geld je daarmee kon verdienen. Op hoog niveau tennissen was een enorme uitlaatklep voor Freek. Daar kreeg hij de waardering die hij thuis zo miste. Door zich voor 150 % te geven voor zijn geliefde sport compenseerde hij het gemis aan aandacht.
Gedragstherapie
Freek heeft veel gehad aan de door mij ingezette Acceptance and Commitment Therapy Dit is een vorm van gedragstherapie. Deze is erop gericht om het voortdurende gevecht met vervelende gedachten, emoties en lichamelijke sensaties stop te zetten. Heel in het kort dus: meer leven in het hier en nu en actief investeren in zijn eigen leven. Op die manier was Freek uiteindelijk in staat om steeds meer los te komen van zijn verleden en zich te richten op de dingen die voor hem werkelijk belangrijk waren. Zijn vrienden merkten dat hij een stuk relaxter was geworden en ook beter een compliment kon ontvangen. Freek was altijd wat wantrouwig als iemand hem op een positieve manier in de schijnwerpers zette. Hij had van huis uit meegekregen dat het bijna altijd cynisch bedoeld was.
Je intuïtie volgen
Het is een ware kunst om op een passende manier complimenten te geven of te ontvangen. Het goede nieuws is dat er altijd wat te leren valt. Het een en ander heeft ook met de tijdsgeest te maken. Vroeger werden kinderen (daar begint alles) absoluut niet getrakteerd op een veelheid aan complimenten. Tegenwoordig ligt dat anders. Ouders willen de opvoeding van hun kleinere kinderschare veelal extreem goed doen. Te veel belonen en bejubelen is daarvan een gevolg. Kinderen groeien zo op met het idee dat ze heel speciaal zijn. Dat kan later problemen geven als het besef doordringt dat ze in werkelijkheid helemaal niet zo speciaal zijn. Ik wil niet terug naar hoe het vroeger was, maar ik ben ook niet meteen een voorstander van hoe het nu gaat (uitzonderingen daargelaten). Het één gaat over te weinig aandacht voor complimenten, het ander voor te veel. Het is een uitdaging om de middenweg te bewandelen en met name je intuïtie te volgen.
Je vaardigheden uitbreiden?
Wie in jouw omgeving zou jij wel wat vaker een compliment kunnen geven en waarom doe je het (nog) niet? Wat was het grootste compliment dat je ooit kreeg en wat deed het met je? Kon je het ontvangen en degene die het gaf bedanken of wuifde je het weg?