Tijdens een wandeling ving ik uit tegenovergestelde richting een flard van een gesprek op. Twee blonde vrouwen van een jaar of dertig. De een lang en slank, de ander kort en sportschool gespierd. ‘Ik schaamde me dood. Ik kwam gewoon niet goed uit mijn woorden tijdens mijn eigen webinar. Ik had het nog wel zo goed voorbereid, want ik weet dat ik anders helemaal sterf van de zenuwen. Lekker dan.’ De kleinste van de twee luisterde geconcentreerd. Jammer genoeg was ik ze al weer gepasseerd, mijn nieuwsgierigheid was geprikkeld…..
Waar schaam jij je voor?
Ik dacht ineens aan Willem. Tijdens het intakegesprek van een tijdje terug voelde ik dat hij heel gespannen was. Hoewel ik al verteld had dat alles wat we samen bespraken tussen de vier muren van mijn praktijkkamer zou blijven was hij er niet 100% gerust op. ‘Ik heb je zeker gehoord Margareth, maar praat er echt met niemand over. Dat kan op mijn werk tegen me gebruikt worden………’ ‘Ik begrijp je punt Willem. Ik vind het moedig van je dat je hier in ieder geval zit. Vertel eens wat over je werk en waarom het not done is om het even niet te trekken.’ Voortdurend zie ik zijn rechtervoet heen en weer bewegen en terwijl hij een paar keer verzit, schraapt hij langdurig zijn keel.
Mag je zijn wie je bent?
‘Ik werk in een enorme machocultuur en daar ben ik nogal ver in meegegaan. Ik werd door mijn vader altijd als slapjanus afgeschilderd als ik zei dat ik dingen moeilijk of spannend vond. Meteen ruzie. Hij was geen slechte vader, alleen zat hij emotioneel nogal dicht. Materieel kwam ik niets tekort, maar op gevoelsgebied voelde en voel ik me aardig verwaarloosd door hem. Ik heb nu een leuk leven met een geweldige vrouw en twee superkinderen, maar ik begin steeds meer last te krijgen van mijn eigen gedrag. Ik durf en kan niet goed mezelf zijn. Daardoor drink ik nogal veel en daar wil ik echt vanaf.’
Machteloosheid bij de opvoeder(s)
Als Willem weg is en ik me voorbereid op de volgende klant denk ik ineens terug aan mijn eigen jeugd. Ik leerde het af om over mijn gevoel te praten, omdat mijn ouders het beide ingewikkeld vonden. De tijdsgeest speelde een rol, vooral niet ‘klagen’ en ‘gewoon’ doorgaan. Praten over emoties was vaak een brug te ver. Een stukje herkenning met het verhaal van Willem. Ik leerde om zo veel mogelijk zelf op te lossen om vooral een ander (ouders, leerkrachten, vrienden en familie) niet op te zadelen met mijn onbeantwoorde vragen. Thuis werd ik als zeer zelfstandig gezien. Soms vroeg ik me af waarom niemand vroeg hoe het nu echt met me was. Later begreep ik dat ik steeds de indruk gaf dat ik het allemaal wel redde. Dat klopte grotendeels, maar een beetje extra steun had mij toen wat meer zelfvertrouwen opgeleverd én meer vertrouwen in volwassenen. In mijn latere leven is dit goed gekomen, maar dat ging niet vanzelf. Ik heb me b.v. een tijdlang geschaamd om hulp te vragen.
Geef sturing aan je eigen leven
Na een ingewikkelde bekkenoperatie zat ik enige tijd in een rolstoel. Ik ben een buitenmens, dus ik wilde zeker één keer per dag naar buiten. Dat ging niet in mijn eentje. Bijna huilend zat ik soms bij de telefoon, terwijl ik in gedachten de mensen langsging die én in de buurt woonden en misschien wel wat tijd over hadden. Mijn verstand zei dat ze me graag wilden helpen, maar mijn gevoel zei dat ze het te druk hadden of geen zin etc. Ik kon toch altijd alles zelf? Nee, dit dus niet….Een groot leermoment. Ik ontdekte dat mensen van wie ik het helemaal niet verwachtte hun hulp aanboden en er waren erbij die, zoals het kan gaan, erg opgingen in hun eigen zaken.
Neem jezelf serieus
Het belangrijkste is dat je je je schaamtegevoelens serieus neemt in plaats van ze weg te stoppen. Spreek ze uit, hoe moeilijk het ook is! Pas wanneer je er niet meer tegen vecht, maar accepteert dat ze er zijn kan je iets veranderen. Willem b.v. bleef komen en leerde dat hij in mogelijkheden begon te denken in plaats van beperkingen. In de therapie werkte hij o.a. aan allerlei schrijf- en tekenopdrachten en we hadden vele inzicht gevende gesprekken. Meer en meer werd hij degene die hij werkelijk is. Een prachtig, uniek mens! Ook zijn relatie met zijn vader verbeterde, doordat hij hem zijn gedrag vergaf. Niet door goed te praten wat er was gebeurd, maar om door te kunnen gaan met zijn eigen leven. Hij hoefde niet meer bezig te zijn met gevoelens van vergelding. Hij kwam erachter dat het hem veel energie had gekost, terwijl het niets oploste. Inmiddels liet hij de drank staan en kwam zijn vrolijke karakter veel meer naar voren.