Assertiviteit en assertief gedrag of assertieve communicatie betekent dat je op een vriendelijke maar duidelijke manier zegt wat je wel of niet vindt, in plaats van naar voren te brengen wat een ander mogelijk zou willen horen.
Voor de een is het wat makkelijker dan voor de ander, maar het goede nieuws is dat iedereen het kan leren.
Wil jij ook dat een ander jou (eindelijk) echt of beter leert kennen, zodat er rekening met je gehouden wordt omdat jij je grenzen kan aangeven en je ruimte inneemt? Een fijn vooruitzicht, dus beantwoord de volgende vragen precies zoals het nu is.
Hoe assertief ben jij in werkelijkheid?
Hoe bepaal jij wat je gaat doen op een vrije dag en waar je vakantie viert?
Welke gewoontes zijn er bij jou thuis waar je het eigenlijk allang niet mee eens bent? Denk aan tijdschriften, eetrituelen, verjaardagen, taakverdeling, hobby’s?
Wie bepaalt er bij jou thuis wat er op de televisie bekeken wordt? Bij wie ligt de afstandsbediening altijd in de buurt?
Wie beslist er wat er wordt gegeten?
Hoe vaak gebeurt het dat je eerst ‘nee’ zegt en later toch bijdraait?
Welke zogenaamde grappige terechtwijzingen zou je het liefst nooit meer willen horen?
Waarbij zou je dolgraag hulp van een vriend willen krijgen?
Welke klussen zou je het liefst nooit meer willen doen?
Hoeveel uur in de week doe je helemaal wat je zelf wilt?
Is er op het gebied van assertiviteit een verschil tussen privé en je werk buitenshuis?
Ben je verrast door je antwoorden of wist je het in grote lijnen wel zo’n beetje?
Als je weinig assertief bent kan dit leiden tot psychische klachten zoals burn-out b.v. Het is daarom goed dat je concreet weet hoe jij ervoor staat.
Opkomen voor jezelf
Door het volgende voorbeeld krijg je meer inzicht hoe je ruimte leert innemen en je eigen grenzen stelt.
Stel je eens een afdeling voor bij een grote organisatie. Deze doet voor opdrachtgevers allerlei projecten. Een stressvolle omgeving, het arbeidsethos ligt erg hoog. Het is drie weken voordat de zomervakantie begint. Nog even en je kunt van je lang uitgestelde vakantie gaan genieten. Je leest je e-mail door en je merkt dat je er een uitdagende opdracht bij hebt gekregen. Je zit echter helemaal vol en de nieuwe klus is tijdrovend. Je zult zeker alle dagen moeten overwerken en er is een grote kans dat je je vakantie opnieuw moet uitstellen.
Deze vakantie is al twee keer verzet door werkdrukte en je partner ziet je al aankomen. Dat wordt oorlog thuis, plus dat het je handen vol geld gaat kosten als je je geboekte vakantie moet annuleren. Je besluit verhaal te gaan halen bij je leidinggevende. Je ziet er flink tegenop, hij is niet makkelijk en verandert zelden nog van mening wanneer hij eenmaal een beslissing heeft genomen. Hij heeft ook de reputatie dat hij zeer kwetsende opmerkingen kan maken.
Waar ligt jouw grens?
Maak contact, neem de ruimte in die je in te nemen hebt en wees in het hier en nu.
Plaats jezelf nadrukkelijk in de ruimte van je leidinggevende.
Hoe ga je het gesprek in? Zie je je leidinggevende als gelijkwaardig of zet je hem hoger dan jezelf?.
Gebruik ik-boodschappen.
Maak duidelijk dat je de opdracht niet wilt.
Definieer voor jezelf een minimaal doel dat je wilt bereiken met het gesprek.
Gebruik je kracht (eventueel boosheid) om wat je wilt duidelijk aan te geven.
Go with the flow.
Veer eerst mee en versterk daarna je positie.
Oefening baart kunst
Bedenk dat je met vallen en opstaan leert. Belangrijk is dat je steeds weer opstaat en merkt dat je je stappen toch maar weer gezet hebt.
Geef jezelf regelmatig een schouderklopje, zodat het steeds makkelijker voor je wordt om positief te blijven.
Voordat ik begon met Meander ben ik regelmatig veranderd van werkgever. Ik vond het alleen steeds weer een lastig punt om te onderhandelen over mijn salaris. Ik besprak dit met een goede vriendin. Mijn uitgangspunt was dat ik hetzelfde moest verdienen en natuurlijk liever wat meer.
We hebben toen de hele situatie uitgebreid nagespeeld. Kort daarop had ik mijn sollicitatiegesprek en als vanzelfsprekend kreeg ik mijn salarisverhoging. Het oefenen was helemaal in mijn systeem gaan zitten. Daarna heb ik nooit meer moeite met dit soort gesprekken gehad.
Probeer eens wat rollenspellen uit met een vertrouwd persoon. Het zal je zeker voordeel opleveren.